لوله پلیکا که نام دیگر آن لوله pvc دارای خواص و جزئیات زیر می باشد.

ü مقاوم در مقابل خوردگی

لوله های پلیکا در برابر عوامل خوردگی فلزات همچون واکنش های شیمیایی و اسید ها و بازها و نمکها ازخود مقاومت نشان می دهند که این ویژگی منحصر به فرد هم در سطوح داخلی و هم خارجی آن مشاهده می شود.

ü مقاوم در برابر مواد شیمیایی

لوله های پلیکا مقاومت بی نظیری در مقابل بسیاری از مواد نفتی، غیر آروماتیک، الکل ها، روغن ها، اسیدهای غیرآلی رایج همچون اسید سولفوریک، اسید کلریدریک و بازها و نمک ها دارد که این لوله ها را برای مصارف در شرایط محیطی بحرانی و حتی انتقال مواد شیمیایی مخرب مناسب می سازد.

ü انعطاف و مقاومت در برابر تنش های ناگهانی

مقاومت لوله های پلیکا در برابر شکست یکی از مزایای مهم آنها در کاربری های فنی است چرا که این لوله ها قادرند تحت فشار بدون شکست تغییر شکل داده و این امکان را به مهندسین می دهد که در گستره بیشتری از آنها بهره بگیرند حتی در شرایطی که حرکت یا لرزش خاک وجود دارد از آنجا که ضخامت لوله های فاضلابی براساس مقدار مدول الاستیسیته رزین مورد مصرف در ساخت لوله UPVC تعیین می گردد بالا بودن این مدول باعث کاهش ضخامت لوله و افزایش سطح مقطع و افزایش حجم عبوری جریان می شود.

ü استحکام کششی در مدت زمان طولانی

لوله های upvc استحکام بالایی که در مقابل کشش از خود نشان می دهند و این خاصیت به علت فرمولاسیون آن است.

ü وزن سبک و استحکام بالا

حداقل استحکام مورد نیاز MRS لوله پلیکا معمولا دو برابر بیشتر از سایر لوله های پلیمری است. این استحکام باعث کم شدن ضخامت و افزایش ایمنی در هنگام حمل و نقل و نصب می گردد، برای روشن تر شدن موضوع به ذکر مثالی اکتفا می کنیم: یک فرد دو لوله پلیکا 6 متری با قطر 110 میلی متر را می تواند براحتی جابجا کند در حالی که او تنها قادر است کمتر از 5/1 متر لوله 110 میلی متری آهنی را با همان توان حمل کند.

ü مقاومت در برابر ساییدگی و اجسام تیز و برنده

در مواردی که انتقال مواد نیمه جامد مد نظر ماست این لوله های pvc هستند که کارایی بالایی از خود نشان می دهند چرا که در لوله های سنتی سابق سفالی، فلزی، سیمانی مسائلی همچون اصطکاک داخلی و سایش مانعی بر سر جریان مناسب مواد دوغابی( نیمه جامد) ازداخل لوله ها می شد ولی در لوله های پلیکا این موارد مرتفع گردیده است.

ü آب بندی مناسب پس از نصب و بهره برداری

لوله های پی وی سی به علت دارا بودن سیستم اورینگ و تورفتگی کافی در هنگام نصب، سبب آب بندی بالا نسبت به لوله های مشابه و سنتی شده است.

ü مقدار زبری پایین

به علت صاف و صیقلی بودن داخل لوله pvc سبب کاهش تجمع باکتری ها و عوامل بیماری زا و همچنین مانع ته نشینی لجن در سیستم و شبکه فاضلاب گشته و هزینه های تعمیر و نگهداری شبکه را به نحو چشمگیری کاهش می دهد و این لوله ها با مسائلی مثل افت فشار جریان و مشکلات بهداشتی برای آبهای آشامیدنی مواجه نمی شوند.

ü کیفیت آب آشامیدنی

فرمول بندی مناسب این لوله ها طبق استانداردهای NSF 61-62 و عدم حضور عناصر سمی جیوه، کروم، باریم و... لوله های پلیکا را برای شبکه های انتقال آب آشامیدنی مناسب می سازد.

ü مقاوم در برابر آتش

به سبب دمای بالای آتش گیری در حدود 454 درجه سانتی گراد و با ذکر این نکته که در صورت آتش سوزی نیز به علت انتشار گاز هیدروژن کلراید HCl که جرم ملکولی سنگین تری نسبت به اکسیژن دارد و همین محصول جانبی واکنش سوختن، سبب خاموش شدگی آتش پلیکا می شود

لوله پلیکا :

این لوله ها از جنس ترمو پلاستیک بوده و برای فشارهای مختلف ساخته می شوند .

از این لوله ها بیشتر در شبکه های فاضلاب استفاده می شود .

برخی از مزایای این لوله ها :

مقاومت در برابر خوردگی ، مقاومت شیمیایی بالا ، مدول الاستیسیته بالا و انعطاف پذیری ، استحکام کششی بلند مدت ، وزن سبک ، اتصالات آب بند ، مقاومت در برابر سایش و خراش ، مقدار زبری پایین ، مقاومت در برابر شعله ، قیمت مناسب.

معایب :

لوله پلیکا خشک در برابر سرما بسیار حساس و شکننده اند .

لوله پلیکا در برابر حرارت زیاد فرم و استحکام خود را از دست می دهند .

به علت قدرت مقاومت کم جداره ، برای گرفتگی مجرای لوله باید از فنر لوله باز کنی استفاده شود .

لوله پلیکا - لوله بتنی - لوله پنج لایه - لوله کاروگیت -لوله پلی اتیلن

مزایای استفاده از لوله کاروگیت دو جداره پلی اتیلن PE نسبت به لوله بتنی

1- سبکی وزن این نوع لوله ها موجب می گردد که نصب و حمل آنها به سهولت انجام پذیرد و این مهم در شرایطی که موقعیت محل اجرا یا شرایط فصلی سرعت عمل لوله گذاری را ایجاب می نماید ، از اهمیت بسزایی برخوردار است .

2-لوله کاروگیت در جوشکاری نتایج مطلوبی از خود نشان می دهند که نشت از محل اتصالات را به صفر میرساند این مسئله از دو حیث حائز اهمیت است ، در نقاطی که سطح تراز آب زیرزمینی بالاتر از سطح لوله می باشد ترواش آبهای زیرزمینی به شبکه جمع آوری فاضلاب صورت نمی پذیرد که این امر موجب جلوگیری از اخلال در بهره برداری از تصفیه خانه فاضلاب ،سرویس دهی شبکه و ظرفیت شبکه میگردد. در نقاطی که سطح تراز آب زیرزمینی پایین تر از سطح لوله می باشد نشت فاضلاب به آبهای زیرزمینی ،شالوده منازل ،تاسیسات زیرزمینی مجاور و ... صورت نمی پذیرد در جدول زیر نشت های مجاز در مقایسه با نشت صفر لوله کاروگیتپلی اتیلن ارائه شده است .

3- عمر مفید این لوله ها با توجه به مقاومت بالای آنها در برابر فاضلاب بسیار بالاتر از لوله بتنی ، لوله سیمانی و لوله فولادی است .

4- انعطاف پذیری .

5- مقاومت مطلوب در برابر بارهای خارجی با رعایت بسترسازی مناسب و متناسب با مقاومت حلقوی لوله و بارهای وارده .

6- با توجه به سبکی و سهولت نصب در این لوله ها می توان عرض ترانشه را به حداقل رساند که این امر از دو جنبه حائز اهمیت است ، اول اینکه رفتار تقابلی خاک و لوله را مطلوب تر ساخته هزینه های اجرایی مرمت نوار حفاری و مشکلات حمل وعودت خاکهای حفاری شده را کاهش می دهد .

7- عمر انبارداری بسیار بالا ، در شرایطی که پوشش های مناسب جهت عدم تابش مستقیم آفتاب و امکان جریان هوا در دپوی این لوله ها ایجاد نمائیم ،قابل دسترسی است و از طرفی دیگر با توجه به امکان انبار داری تلسکوپی سایزهای مختلف داخل هم و امکان انبار کردن لوله ها روی هم در این نوع لوله ها وجود دارد سطح مورد لزوم برای انبار لوله ها را کاهش می دهد .

8- روشهای متنوعی جهت اتصال این لوله ها اعم از انواع جوشکاری و اتصالات مکانیکی می توان استفاده نمود که بسته به شرایط ،سرعت عمل مورد نیاز عملیات اجرایی ،استعدادها و امکانات محلی قابل انتخاب هستند .

اتصالاتلوله کاروگیت :

1- اتصال با کوپلر و واشر : کوپلرها در انواع موفه دار و ساده تولید میگردند که ساده ترین روش اتصال لوله پلی اتیلن کاروگیت به هم میباشند

2- اتصال کوپلر موفه دار: اتصال با لوله ساکت دار و واشر لاستیکی برخی از تولید کنندگان با تولید لوله های ساکت دارامکان این اتصال را ایجاد کرده اند که نسبت به حالت قبل از نظر مصرف واشر لاستیکی و نیاز به خریدکوپلر مقرون به صرفه تر است ولیکن مقدار افت لوله در این حالت قدری بیشتر از حالت قبل است .

3- اتصال با کمربند و واشر: این نوع اتصال در سایزهای بالا و در تعمیرات دوران نگهداری کاربرد وسیعی دارد

 4-  اتصال با جوش پلی اتیلن : جوش پلی اتیلن به صورت لب به لب ،جوش گوشه با کوپلر،جوش گوشه با لوله ساکت دارامکان پذیر است

مراحل اجرائی جوش اکستروژن به شرح زیر می باشند :

1- سطوح داخلی و خارجی لوله در محل اتصال به دقت تمیز میگردند.

2- اکسترودر دستی با استفاده از جریان الکتریسیته تا دمای 200 الی 230 درجه سلسیوس گرم میگردد.

3- با استفاده از یک مشعل سطح جوشکاری گرم میگردد میتوان از دمنده های هوای گرم نیز استفاده کرد تا هیچگونه آسیب ناشی از کم دقتی عوامل اجرائی ایجاد نگردد.

4- مقدار کافی از مواد خالص پلی اتیلن با استفاده از اکسترودر دستی به سطح جوشکاری تزریق میگردد و با استفاده از بخش پرس تفلونی اکسترودر متراکم میگردد موادی که در حین پرس از اکسترودر بیرون میزند پاک میگردند .

5- اگر عمق مورد نیاز جوشکاری در یک مرحله تأمین نگردد مراحل فوق تکرار میگردند البته بسته به نوع و قدرت اکسترودر مصرفی تا عمق متوسط 20 میلیمتررا میتوان دریک مرحله پر کرد.

6- حالت دیگری نیز برای جوشکاری که بیشتر در حالت جوش لب به لب کاربرد دارد جوش نقطه ای با استفاده از مفتول های 4 میلیمتری پلی اتیلن مانند الکترودهای جوش برقی است که با استفاده از دمیدن هوای داغ این مفتول داغ و ذوب شده و با گرم شدن همزمان سطح جوشکاری اتصال ایجاد میگردد.

7- اکسترودر های دستی مشابه اکسترودرهای بزرگ که در کارخانه تولید لولهپلی اتیلن مصرف دارند بوده فقط در سایز مینیاتوری آنها میباشند مواد خالص مورد استفاده در اکسترودر میتوانند مفتول های 4 میلیمتری یا دانه های موادپلی اتیلن باشند  

- به جهت ضریب زبری کم این لوله ها و جداره  صاف آنها هنگام طراحی این نوع لوله ها قطرهای کمتری نسبت به لوله بتنی ، لوله سیمانی و لوله های فولادی بدست می آید و علاوه براینکه از نظر اقتصادی برقیمت های تمام شده تاثیر می گذارد دستیابی به سرعت های شستشو را سهل تر میسازد .

- تحت تاثیر حرکات زمین شکسته نمی شوند .

- به جهت وجود ماده کربنی سیاه در مواد اولیه تحت تاثیر نور مستقیم خورشید و اشعه ما وراء بنفش دوام می آورند ولیکن به جهت عدم تغییر شکل های ناشی از حرارت و وزن لوله های فوقانی بر روی لوله های تحتانی دپو ، در انبارداری آنها می بایست از تابش مستقیم نور خورشید محافظت گردند .

-  به جهت انعطاف پذیری و وزن سبک این لوله ها علاوه بر اینکه طول شاخه های آنها بلند تر می باشند می توان این لوله ها را در بیرون ترانشه به هم متصل کرد که از نظر سرعت عمل و هزینه های اجرایی و عرض ترانشه مقرون به صرفه تر می گردد .

- تعداد اتصالات با توجه به طول بلند شاخه های تولیدی کمتر از لوله بتنی بوده که از چندین حیث اعم از اقتصادی ، کنترل نشت ، کنترل شیب لوله گذاری حین عملیات و .... حائز اهمیت و دارای ارجحیت می باشد .

- این لوله ها 50 سال از نظر بهره برداری و 1000 سال از نظر تغییر شکل دوام می آورند .

- کارخانجات تولیدیلوله کاروگیت به راحتی می توانند به نقاط مختلف حمل و نصب گردند و در پروژه های بزرگ از هزینه های حمل لوله کاسته و سرعت تامین لوله افزایش یابد .

- امکان ترمیم ، افزودن اتصال و رفع معایب پس از لوله گذاری و در حین بهره برداری به جهت انعطاف پذیری و اتصالات سهل الوصول براحتی وجود دارد .

لوله پلیکا - لوله بتنی - لوله پنج لایه - لوله کاروگیت -لوله پلی اتیلن

لوله بتنی مسلح :

اصولاً لوله بتنی مسلح را جهت انتقال آب از خارج شهر به داخل شهر به کار می برند که به عنوان شاه لوله موسومند. فشاری که این لوله ها به هنگام کار تحمل می نمایند 6 الی 35 اتمسفر است. برای مقاوم سازی در برابر صدمات وارده ، جدار داخلی و خارجی این لوله ها را قیر اندود می کنند و در بعضی موارد دیگر ، جهت جلوگیری از خوردگی آن ها ضد سولفات می سازند.

لوله بتنی مسلح دو نوعند :

الف) لوله بتنی مسلح معمولی :

این لوله ها دارای جدار و ضخامت نسبتاً قابل ملاحظه ای بوده که قشر بتنی در دو ردیف طولی و عرضی با آرماتور فولادی مسلح گردیده .

در هنگام حمل و نصب باید مراقب لب پریدگی و شکستگی لوله ها بود.

ب) لوله های فولادی با دو پوشش بتن مسلح :

این لوله ها شامل یک لوله فولادی است که سطح خارجی و داخلی آن به وسیله بتن پوشیده شده است.

این لوله ها از نظر نشت نفوذ ناپذیر بوده ، همچنین در برابر زنگ زدگی بر اثر آب های اسید دار مقاومند.

این نوع لوله ها را به طول های مختلف می سازند و قطعات اتصالی آن ها را از جنس لوله بتنی می سازند.

لوله پلی اتیلن :

این نوع لوله ها از مواد پلی اتیلنی  ساخته می شوند که در دو نوع تک جداره و دوجداره تولید می شود.

لوله های تک جداره :

استفاده از لوله پلی اتیلن در شبکه های انتقال و توزیع آب نسبت به سایر موارد بیشتر است.

مزایا :

مقاومت شیمیایی بالا ، مقاومت سایش بسیارعالی ، طول عمر مطلوب ، بهداشتی و غیر سمی بودن ، فساد ناپذیری ، قابلیت حمل و نقل و جابجایی آسان ، تنوع در سایز ، مقاومت بسیار عالی در برابر زلزله ، انعطاف پذیری بسیار عالی ، مصون از زنگ زدگی ، زبری بسیار کم ، قابلیت جوش پلاستیک ، عایق صوتی و حرارتی ، عایق الکتریکی ، مقاومت در برابر اشعه uv ، هزینه بسیار کم راه اندازی .

برخی از معایب :

عدم کارایی در دمای بالاتر از70 درجه سانتی گراد ، تخریب لوله در معرض حیوانات جونده ، اشتعال پذیری و ....

لوله های دو جداره :

این لوله ها خود به دو دسته لوله کاروگیت و لوله اسپیرال تقسیم می شود.

لوله کاروگیت :

این نوع لوله ها در فاضلاب های صنعتی و خانگی کاربرد دارد همچنین می توان از آنها در پروژه های بزرگ فاضلاب شهری نیز استفاده نمود.

لوله اسپیرال :

عموماً در سایز های بزرگ ساخته می شود . برای انتقال سیالات و فاضلاب در شرایط ثقلی و فشار پایین مورد استفاده قرار می گیرد . ضمناً لوله های اسپیرال می تواند در مواردی که وزن خاک از آستانه تحمل لوله کارگیت بالاتر است به جای این لوله ها استفاده می شود.

برخی از مزایای لوله کاروگیت و اسپیرال :

مقاومت بالا در برابر خوردگی وسایش ، انعطاف پذیری ، هزینه پایین انتقال و نصب ، سبکی لوله ها ، بالا بودن مقاومت حلقوی

روش اتصال :

در سیستم  های آب و فاضلاب و شبکه توزیع آنها از روش But fusion یا جوش لب به لب استفاده می شود که در صورتی که به درستی انجام شود بهترین روش اتصال در لوله های پلی اتیلن است . این روش دارای استحکام بالا در برابر  رانش و زلزله است .

یکی دیگر از روش های اتصال لوله های پلی اتیلن استفاده از اتصالات فلنجی است که با این روش می توان لوله پلی اتیلن را به لوله های چدنی ، فولادی ، گالوانیزه و شیر آلات متصل نمود.

لوله پلیکا :

این لوله ها از جنس ترمو پلاستیک بوده و برای فشارهای مختلف ساخته می شوند .

از این لوله ها بیشتر در شبکه های فاضلاب استفاده می شود .

برخی از مزایای این لوله ها :

مقاومت در برابر خوردگی ، مقاومت شیمیایی بالا ، مدول الاستیسیته بالا و انعطاف پذیری ، استحکام کششی بلند مدت ، وزن سبک ، اتصالات آب بند ، مقاومت در برابر سایش و خراش ، مقدار زبری پایین ، مقاومت در برابر شعله ، قیمت مناسب.

معایب :

لوله پلیکا خشک در برابر سرما بسیار حساس و شکننده اند .

لوله پلیکا در برابر حرارت زیاد فرم و استحکام خود را از دست می دهند .

به علت قدرت مقاومت کم جداره ، برای گرفتگی مجرای لوله باید از فنر لوله باز کنی استفاده شود .

روش اتصال :

 اتصال لوله پلیکا بر حسب نوع لوله و اتصالات به روشهای مختلف انجام می شود که نوع اتصال چسبی متداول تر است .

لوله سبز یا پلی پروپیلن (pp) :

امروزه لوله سبز از نظر تنوع و مقرون به صرفه بودن ، جایگزین خوبی برای لوله های فلزی هستند. در میان پلیمرها پلی پروپیلن ، به عنوان سومین پلاستیک پر مصرف شناخته شده است. از لوله سبز بیشتر در انتقال سیالات خورنده با درجه حرارت بالا استفاده می شود .

مزایای لوله سبز :

عمر طولانی ، مقاومت در برابر خوردگی و پوسیدگی ، کاهش هزینه اولیه ، کاهش هزینه تعمیر و نگهداری ، عدم تأثیر بر روی مزه و رنگ و بوی آب ، تنوع در اتصالات ، نصب سریع و آسان ، صاف و صیقلی بودن .

برخی از معایب :

نسبت به لوله های فلزی در مقابل نیروهای ناگهانی آسیب پذیرند.

در دمای بالا انبساط طولی زیادی دارند .

روش اتصال :

برای اتصال لوله های سبز می توان از اتصالات پیچی و جوش استفاده کرد.

لوله پنج لایه :

لوله پنج لایه از دو لایه پلیمر ، دو لایه چسب و یک لایه آلومینیوم تشکیل شده است .

موارد استفاده کلی لوله پنج لایه :

لوله های بهداشتی آب سرد و گرم

سیستم گرمایش از کف

لوله کشی رادیاتور و شوفاژ.

مزایا :

درتحمل حرارت حتی به طور مداوم هیچ مشکلی ندارد .

به خاطر جوش آلومینیوم طولی می تواند فشار بالایی را تحمل کند .

عدم امکان نفوذ اکسیژن به لوله و جلوگیری از لجن زدگی و تغییر رنگ آب .

به راحتی خم می شود و شکل می گیرد و حالت فنری ندارد .

به خاطر سبکی ، حمل و نقل آن آسان و ارزان است .

در نصب توکار مطمئن و در لوله کشی روکار نمای زیبایی دارد .

زنگ نمی زند .

روش اتصال :

این لوله ها را هم می توان به روش مکانیکی و هم به روش جوش متصل نمود .

لوله پلیکا - لوله بتنی - لوله پنج لایه - لوله کاروگیت -لوله پلی اتیلن